Tazminat davaları, haksız fiil, sözleşmeye aykırılık veya suç nedeniyle uğranılan zararların karşılanması amacıyla açılan hukuki davalardır. Maddi ve manevi tazminat davaları, mağdurun zararını gidermeyi amaçlar ve her yıl binlerce kişi tarafından açılmaktadır. Ancak birçok kişi, tazminat davası nasıl açılır, ne kadar sürer, ne kadar tazminat alınır gibi konular hakkında yeterli bilgiye sahip değildir.
Bu rehberde, tazminat davalarının türleri, süreçleri, ödeme şekilleri ve ne kadar sürebileceği hakkında merak edilen tüm soruları yanıtlayacağız.
Tazminat Nedir?
Tazminat, hukuka aykırı bir eylem sonucu mağdur olan kişinin zararını karşılamak amacıyla ödenen maddi veya manevi bedeldir. Bir kişi haksızlığa uğradığında, zararının telafi edilmesi için mahkemeye başvurarak tazminat davası açabilir.
Tazminat ikiye ayrılır:
- Maddi tazminat: Uğranılan maddi kayıpların karşılanması için ödenen bedeldir.
- Manevi tazminat: Kişinin yaşadığı psikolojik zararları telafi etmek için ödenen bedeldir.
Maddi ve Manevi Tazminat Davası Nasıl Açılır?
Tazminat davası açmak için belirli adımları takip etmek gerekir. Maddi ve manevi tazminat davası süreci şu şekilde işler:
1. Tazminat Davası İçin Gerekli Şartlar
Tazminat davası açabilmek için şu şartlar sağlanmalıdır:
✅ Haksız bir fiil veya sözleşmeye aykırılık gerçekleşmiş olmalıdır.
✅ Mağdur zarar görmüş olmalıdır (maddi veya manevi zarar).
✅ Haksız fiil ile zarar arasında doğrudan bir bağlantı bulunmalıdır.
✅ Karşı tarafın kusurlu olduğu kanıtlanmalıdır.
Bu şartlar yerine getirildiğinde, maddi manevi tazminat davası açılabilir.
2. Tazminat Davası Nereye Açılır?
Tazminat davalarında yetkili mahkeme, davanın türüne göre değişir:
- Haksız fiil nedeniyle tazminat davaları → Asliye Hukuk Mahkemesi
- Sözleşmeye aykırılık nedeniyle tazminat davaları → Asliye Ticaret Mahkemesi veya Asliye Hukuk Mahkemesi
- İş kazası nedeniyle tazminat davaları → İş Mahkemesi
- Suç nedeniyle açılan tazminat davaları → Ceza Mahkemesinde görülen davadan sonra açılır
Davayı açmadan önce bir avukattan destek almak, süreci hızlandırır ve başarı şansınızı artırır.
3. Tazminat Davası Açma Süresi (Zamanaşımı Süresi)
Tazminat davalarında belirli süreler içinde dava açılması gerekir. Bu sürelere zamanaşımı süresi denir.
- Haksız fiil nedeniyle tazminat davası → 2 yıl içinde açılmalıdır (En fazla 10 yıl).
- Sözleşmeye aykırılık nedeniyle tazminat davası → 10 yıl içinde açılmalıdır.
- Suç nedeniyle tazminat davası → Ceza davası süresine bağlıdır.
Eğer zamanaşımı süresi geçirilirse, tazminat hakkı kaybedilir.
Tazminat Davasında Ne Kadar Para Alınır?
Tazminat miktarı, zararın büyüklüğüne ve olayın detaylarına göre değişir. Mahkeme, aşağıdaki faktörlere bakarak maddi ve manevi tazminat hesaplaması yapar:
🔹 Maddi zarar miktarı (hastane masrafları, iş kaybı, maddi kayıplar)
🔹 Kusur oranı (karşı tarafın ne kadar hatalı olduğu)
🔹 Manevi zarar boyutu (psikolojik etkiler, itibar kaybı)
🔹 Özel durumlar (iş gücü kaybı, sakatlık, ölüm gibi)
Örneğin, darpta en yüksek tazminat davası ağır fiziksel zarar gören kişilere verilebilir. Bu davalarda mahkemeler, olayın detaylarına göre yüksek miktarda manevi tazminat ödeyebilir.
Tazminat Davaları Ne Kadar Sürer?
Tazminat davalarının süresi, davaya bağlı olarak değişir. Ortalama süreler şu şekildedir:
📌 Basit tazminat davaları → 6 ay – 1 yıl
📌 Maddi ve manevi tazminat davaları → 1 – 3 yıl
📌 Suç nedeniyle açılan tazminat davaları → Ceza davasına bağlı olarak değişir
📌 İş kazası nedeniyle tazminat davaları → 2 – 5 yıl
Ancak itirazlar ve temyiz süreçleri nedeniyle dava süresi uzayabilir.
Tazminat Davası Ödeme Süresi ve Şekilleri
Mahkeme, tazminata karar verdikten sonra karşı tarafın belirli bir süre içinde ödeme yapmasını zorunlu kılar. Eğer ödeme yapılmazsa, icra takibi başlatılabilir.
🔹 Taksitli ödeme → Mahkeme bazen taksitli ödeme kararı verebilir.
🔹 Peşin ödeme → Mahkeme tazminatın tek seferde ödenmesine karar verebilir.
🔹 İcra yoluyla tahsilat → Ödeme yapılmazsa icra süreci başlar.
Sonuç: Tazminat Davaları Nasıl Açılır ve Süreç Nasıl İşler?
Tazminat davası açarken doğru mahkemeye başvurmak, zamanaşımı süresine dikkat etmek ve uzman bir avukattan destek almak süreci hızlandırır.
💡 Eğer bir haksızlığa uğradığınızı düşünüyorsanız, gecikmeden hukuki destek alarak tazminat hakkınızı arayabilirsiniz!
